Смағұл Елубай, жазушы: Сорымызға біткен 10 сорақылық
1-сорақылық. 300 жыл бойы мойнымызға ілінген отарлық қамыт мойнымыздан түссе де.., миымыздан түспепті. Сол отарлық қамыт санамызда әлі де салпақтап тұр. Саяси отарсыздану рухани отарсыздануға ұласпады.
2-сорақылық. 2 миллиондай қазақтың өз Отанында отырып орыстануы.
3-сорақылық. Орыстілді сол 2 миллион қазақтың есебінен Республикадағы орыстілділердің саны көбейіп, бүгінде 7,5 миллионға жетуі, Бұл деген сөз – бірер жылда таразының орыстілділер жағы басқан күні тіл үшін күрестің де мезгілі өтеді деген сөз. Сорақылықтың көкесі – осыны ұқпау.
4-сорақылық. Тіл заңының қабылданғанына 20-дан астам жыл өтсе де, жалған қазақстандықтардың қазақша 20 сөз үйренбеуі. Және олардың қонжиып мемлекеттік қызметтерде отыруы.
5-сорақылық. «Тіл туралы» Заңды қабылдаған Парламент, ол Заңды іске асыруға тиіс Үкімет және осылардың бәріне басшылық етуші Президент аппаратының әлі күнге шейін өздері дайындаған осы Заңды орындамай отырғаны.
6-сорақылық. Қазақ тілінің мемлекеттік тіл болып жарияланғанына қаншама жыл өтсе де, 4100 мың қазақ баласының мектептерде өз тілінде емес, өзге тілде дәріс алып жатуы.
7-сорақылық. Бір Алматының өзінде 369 балабақшаның тек 30-ы ғана қазақ балабақшасы. Бұл – барлық деңгейдегі биліктің кешегі жекешелендіру тұсында ұлт болашағын ойламағандығынан болған сорақылық. Алматыдағы 369 балабақшаның ең болмағанда жартысы бүлдіршіндерге мемлекеттік тілде тәрбие беруі керек еді.
8-сорақылық. Онсыз да қоғамдық өмірден оңбай шеттетілген қазақ тілін қорғаудың орнына кейбір жалған қазақ бауырларымыз шындықтың өңін айналдырып, Қазақстандағы онсыз да үстем тіл – орыс тілін қорғау керек деп айқай салып жүр. Байбалам салып жүр. Бұларды кешегі зұлымдық империясының бүгінгі итаршысы демегенде… кім дейміз?!
9-сорақылық. Қазақстан ақпарат құралдарында, әсіресе, телеарналарда мемлекеттік тіл салтанат құра алмай отыр. Кейбір жағдайларда мүшкіл күй кешуде.
10-сорақылық. Жеке басты сорақылық. Қазақ қауымының осынау асқынған ұлтсыздықты үйреншікті қалып деп қарауы, «норма» деп қабылдауы. Сорақылықтың сойқаны осы.
Айқап.kz ақпараттар порталы